31 lat temu powstała Diecezja Sosnowiecka (video arch.)

- Nigdy nie spodziewałem się, że będę piastował posługę biskupią w nowej diecezji - wspominał po latach bp Adam Śmigielski swoją nominację do nowo utworzonej Diecezji Sosnowieckiej, która 25 marca 2023 r. obchodzi 31 lat swojego istnienia.

Diecezja Sosnowiecka została ustanowiona 25 marca 1992 r. przez Ojca Świętego Jana Pawła II bullą Totus Tuus Poloniae Populus. Stolicą nowo utworzonej diecezji został ustanowiony Sosnowiec, katedrą natomiast sosnowiecki kościół pw. Wniebowzięcia NMP. Biskupem diecezji mianowano dotychczasowego inspektora Prowincji Wrocławskiej Salezjanów - ks. dr. Adama Śmigielskiego SDB.

Nominacje na biskupów pomocniczych diecezji otrzymali ks. Tadeusz Pieronek, dotychczasowy profesor prawa kanonicznego Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie oraz ks. bp Piotr Skucha, dotychczasowy biskup pomocniczy diecezji kieleckiej. Patronami diecezji sosnowieckiej zostali św. Brat Albert Chmielowski i św. Rafał Kalinowski.

Sakra i ingres

Konsekracja pierwszego biskupa sosnowieckiego odbyła się w dniu 30 maja 1992 r. w katedrze Wniebowzięcia NMP w Sosnowcu. Do czasu konsekracji i uroczystego ingresu zarząd nad nowo powstałą diecezją sprawował jako tymczasowy administrator metropolita częstochowski abp Stanisław Nowak. Biskupowi Nominatowi sakry biskupiej udzielił Prymas Polski kard. Józef Glemp. Współkonsekratorami byli ks. kard. Franciszek Macharski, metropolita krakowski i abp Stanisław Nowak, metropolita częstochowski.

Struktury nowego Kościoła lokalnego

W skład diecezji sosnowieckiej weszły następujące miejscowości i znajdujące się na ich terenie dekanaty: z dotychczasowej diecezji częstochowskiej - Będzin, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Łazy, Sączów, Sosnowiec, Siewierz; z diecezji kieleckiej – Wolbrom, Olkusz, Pilica, Sułoszowa; z archidiecezji krakowskiej - Jaworzno.

Tak więc w 1992 r. w granicach diecezji sosnowieckiej znalazło się w całości lub częściowo 18 dekanatów, które poprzednio należały do diecezji częstochowskiej (12), kieleckiej (5) oraz archidiecezji krakowskiej (1). Przy wyznaczeniu granic diecezji okazało się, że część z owych dekanatów nie znalazła się w całości w granicach nowo utworzonej diecezji, dlatego też potrzebna była reforma administracji dekanalnej. Dokonał jej ks. bp A. Śmigielski w dniu 9 czerwca 1992 r.

Na mocy dekretu noszącego tę właśnie datę powstały 4 nowe dekanaty: NMP Wspomożycielki Wiernych w Jaroszowcu, MB Nieustającej Pomocy w Jaworznie, św. Barbary w Sosnowcu i Podwyższenia Krzyża Świętego w Wolbromiu. W ten sposób liczba dekanatów diecezji sosnowieckiej wzrosła do 22.

W chwili powstania diecezji sosnowieckiej na jej terenie znajdowały się 152 parafie (97 z diecezji częstochowskiej, 44 z diecezji kieleckiej i 11 z archidiecezji krakowskiej).

Kapłani

Na mocy bulli Totuus Tuus Poloniae populus kapłani diecezjalni, którzy pełnili swe funkcje na terenie nowej diecezji, w chwili jej powstania zostali inkardynowani do tej właśnie diecezji z mocy samego prawa. W związku z tymi decyzjami w 1992 roku do diecezji sosnowieckiej zostało inkardynowanych 211 kapłanów z diecezji częstochowskiej, 77 kapłanów z diecezji kieleckiej i 36 kapłanów z archidiecezji krakowskiej.

Na początku 1993 r., po zmianach wynikających z inkardynacji i ekskardynacji poszczególnych duchownych oraz po pierwszych święceniach prezbiteratu i diakonatu, ogólna liczba duchownych w diecezji sosnowieckiej wynosiła 344 prezbiterów i 10 diakonów. Spośród tej grupy 154 pełniło obowiązki proboszczów, 162 - wikariuszy, 4 - wychowawców w seminarium duchownym, 2 - profesorów w seminarium, 4 - pracowników Kurii Diecezjalnej, 3 - penitencjarzy, 2 - kapelana szpitala. Dziesięciu kapłanów pozostawało już na emeryturze, 2 studiowało na KUL-u, a 1 był rezydentem.

Zakony

W 1992 r. na terenie nowo powstałej diecezji pracowali przedstawiciele 8 zgromadzeń zakonnych męskich oraz siostry z 15 zgromadzeń zakonnych żeńskich. Zgromadzeniem zakonnym, które w sposób szczególny związane jest z diecezją sosnowiecką, jest zgromadzenie Sióstr Karmelitanek Dzieciątka Jezus. Siostry karmelitanki od 1921 r. są związane z Zagłębiem Dąbrowskim i w Sosnowcu mają swój dom macierzysty. Obecnie toczy się proces beatyfikacyjny założycielki zgromadzenia - Czcigodnej Sługi Bożej Marii Teresy od św. Józefa Janiny Kierocińskiej, zmarłej w 1946 r.