Kraków: paramenty z Pilicy na wawelskiej wystawie

Data dodania: 2023.05.25

Do 27 sierpnia 2023 r. w Reprezentacyjnych Komnatach Królewskich Zamku Królewskiego na Wawelu, w sali Sobieskiego, można oglądać niecodzienną ekspozycję „Dary Króla Słońce”. Wśród eksponatów znajduje się zespół paramentów liturgicznych z symbolami Orderu Świętego Ducha z kościoła pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Pilicy. Te niezwykłe obiekty związane są z uroczystością wręczenia polskiemu królowi Orderu Świętego Ducha.

Było to 24 maja 1674 r., kiedy hetman wielki koronny Jan Sobieski, pogromca Turków w bitwie pod Chocimiem, został wybrany królem. Jego autorytet i sława rosły już od dłuższego czasu, odkąd Ludwika Maria Gonzaga, energiczna i przewidująca „żona dwóch Wazów”, postanowiła uczynić go filarem profrancuskiego stronnictwa w Rzeczypospolitej.

Zespół paramentów z Pilicy

Zanim doszło do koronacji króla-elekta w Krakowie w lutym 1676 r., dwór francuski dostrzegł w nim nie tylko genialnego stratega, ale też ważnego sprzymierzeńca i politycznego partnera. Ludwik XIV, „Król Słońce”, uhonorował przyszłego Jana III w grudniu 1675 r. Orderem Świętego Ducha. Król przyjął to odznaczenie 30 listopada 1676 r. w kolegiacie w Żółkwi, w rodowej świątyni swoich przodków, Żółkiewskich i Daniłłowiczów, z rąk przedstawicieli Ludwika XIV, Wielkiego Mistrza Orderu. Jan III potwierdził przyjęcie odznaczenia przysięgą lojalności, zobowiązaniem do obrony wiary i cnót chrześcijańskich.

Kurator wystawy - Magdalena Piwocka

Król otrzymał krzyż Orderu ze 107 diamentami i jego replikę oraz imponujących rozmiarów aksamitny płaszcz. Ubiór ten, ważący siedemnaście kilogramów, był jednym z najdroższych płaszczy, jakie kiedykolwiek powstały w królewskich warsztatach hafciarskich w Luwrze, bo kosztował 4695 liwrów. Można go podziwiać w Nowym Skarbcu Koronnym.