Olkusz: Odrestaurowano najstarsze organy w Polsce
Zakończono konserwację zabytkowych organów Bazyliki Mniejszej pw. św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu - najstarszych organów w Polsce. Trwające w latach 2015-2018 prace prowadził renomowany holenderski warsztat organmistrzowski "Flentrop Orgelbouw" z Zaandam oraz krakowski warsztat konserwatorski "Modulus". Prace stanowiły kontynuację i dopełnienie konserwacji zrealizowanej przez Państwowe Przedsiębiorstwo Konserwacji Zabytków w Krakowie w latach 1972-1992.
Projekt był finansowany z budżetu MKiDN, MSWiA, Małopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, wspólnotę Parafii św. Andrzeja Apostoła w Olkuszu oraz przez prywatnych mecenasów, w tym fundację Hermann-Reemtsma-Stiftung z Hamburga. W ideę konserwacji instrumentu aktywnie włączeni byli członkowie Stowarzyszenia na Rzecz Historycznych Organów Hansa Hummla w Olkuszu oraz zaprzyjaźnionego stowarzyszenia Baltisches Orgel Centrum e.V. w Stralsundzie (Niemcy).
Merytoryczne konsultacje konserwacji oraz badania instrumentoznawcze i kwerendy w polskich, słowackich, ukraińskich i niemieckich archiwach prowadził zespół polskich, holenderskich i niemieckich naukowców pod kierunkiem dr. hab. Krzysztofa Urbaniaka.
Unikatowe olkuskie organy zbudowane zostały w latach 1611-1633 przez Hansa Hummla, działającego w Krakowie organmistrza pochodzenia niemieckiego, oraz przez jego ucznia Jerzego Nitrowskiego - późniejszego założyciela najbardziej renomowanej polskiej dynastii organmistrzowskiej XVII w. Instrument olkuski zawiera najstarszą wciąż brzmiącą piszczałkę w Polsce, opatrzoną datą 17 grudnia 1615 roku. Przygotowywana jest dwujęzyczna monografia dotycząca organów Hummla i Nitrowskiego.
Prace renowacyjne zakończono, trwa demontaż rusztowań.
W dniu 7 października 2018 o godz. 13:00 uroczystego poświęcenia odrestaurowanych organów dokona JE ks. bp dr Grzegorz Kaszak - Biskup Sosnowiecki, który w 2015 roku swoją decyzją umożliwił rozpoczęcie prac konserwatorskich. Wśród zaproszonych gości pojawi się również wicepremier Beata Szydło. W trakcie liturgii organy olkuskie zabrzmią po raz pierwszy wraz z wokalistami i instrumentalistami grającymi na historycznych instrumentach. W dniach 8-10 października 2018 o godz. 19:00 w ramach XIX Międzynarodowych Dni Muzyki Organowej i Kameralnej w Olkuszu będzie można posłuchać koncertów na zabytkowym instrumencie.
dr hab. Krzysztof Urbaniak
Koordynator renowacji organów
Bazyliki św. Andrzeja w Olkuszu